Inkluzywne przejście na mobilność elektryczną (ITEM)
Rozwój elektromobilności dostarcza europejskim miastom pozytywnych skutków środowiskowych i ekonomicznych. Szereg programów badawczych dotyczy więc „społecznej akceptacji" oraz „społecznej gotowości" do akceptacji technologii. Jednak czy ścieżka wiodąca ku elektromobilności jest tylko jedna? I czy nie ma na niej pułapek, skutków ubocznych i ryzyka, że część z nas niekoniecznie będzie mogła uczestniczyć w dokonującej się zmianie?
W projekcie badawczym ITEM zgłębiamy ten problem przede wszystkim z dwóch perspektyw, gospodarstw domowych oraz polityki miejskiej, uwzględniając też punkt widzenia innych podmiotów zaangażowanych w rozwój elektromobilności w czterech miastach: Poznaniu, Utrechcie, Oslo oraz Bristolu.
Po pierwsze, analizujemy zatem różnice inierówności dotyczące tego, na ile różnego typu gospodarstwa będą czerpać korzyści (lub ponosić straty?) z elektromobilnej transformacji. Potrzeby i możliwości codziennego przemieszczania (np. dostęp do sprawnego transportu publicznego) są już obecnie bardzo zróżnicowane, podobnie jak skutki istniejącego systemu realizowania mobilności (np. zanieczyszczenie powietrza i hałas). Jak wpłynie na nie elektromobilność? I w jakim stopniu mieszkańcy czterech europejskich miast mają możliwość wziąć udział w kształtowaniu elektromobilnej transformacji?
Po drugie, analizujemy pod kątem sprawiedliwości społecznej i inkluzywności miejską politykę i możliwe scenariusze rozwoju elektromobilności, wspólnie z lokalnymi decydentami i urzędnikami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w rozwój miejskiej mobilniości.
Projekt opiera się na założeniu, że tylko dzięki kompleksowemu podejściu do zagadnienia sprawiedliwości społecznej można przeciwdziałać wykluczaniu poszczególnych grup społecznych i miejsc geograficznych z rozwoju elektromobilności. Takie zintegrowane podejście, naszym zdaniem, pozwoli uniknąć pojawiającym się sprzecznościom w kierunkach rozwoju transportu. Na przykład w Norwegii odkryto, że polityka rozwoju elektromobilności promująca prywatne auta elektryczne może być sprzeczna z celami miejskiej politykami rozwoju transportu publicznego, jakimi są: podniesienie długości życia, poprawa zdrowia publicznego i bezpieczeństwa poprzez odejście od transportu prywatnego. Z kolei w Wielkiej Brytanii, rozdającej hojne granty na rozwój domowych stacji ładowania, dyskutuje się nad tym, kto jest w stanie z nich skorzystać, ale również nad tym, jaki wpływ na decyzje o sposobie budowania stacji mają mieszkańcy i czyje potrzeby, zwyczaje i możliwości niekoniecznie są uwzględnione w tego typu programach. Innym ciekawym zagadnieniem jest wpływ elektromobilnej transformacji na import używanych aut z Zachodu do krajów takich jak Polska.
Dzięki ścisłej współpracy z twórcami polityk oraz dostarczycielami usług mobilności, projekt podda analizie różne środki transportu, indywidualne i współdzielone, pod kątem trzech wymiarów sprawiedliwości społecznej: dystrybutywnej, proceduralnej oraz uznania, oraz porówna proces rozwoju elektromobilności w Oslo, Utrechcie, Bristolu i Poznaniu. Celem projektu jest wprowadzenie zmiany w politykach oraz usługach elektromobilności w przestrzeni miejskiej, ich implementacji i realizacji, po to, aby ścieżki rozwoju elektromobilności były nie tylko krótsze, ale też bardziej sprawiedliwe.
Projekt ITEM ma na celu:
- pogłębić wśród twórców polityk oraz dostawców usług zrozumienie postaw i praktyk dotyczących elektromobilności na poziomie gospodarstw domowych, zwłaszcza w czterech badanych miastach
- ustalić wpływ rozwoju elektromobilności na praktyki mobilności i codzienną aktywność mieszkańców miast.
- stworzyć przestrzeń dla uzupełnienia polityki rozwoju elektromobilności o potrzeby rzadziej uwzględnianych grup i obszarów
- wzmocnić oraz poszerzyć sieć aktorów zaangażowanych w tworzenie polityki rozwoju elektromobilności oraz zarządzanie tym obszarem w badanych miastach.
- udostępnić narzędzie do tworzenia scenariuszy rozwoju elektromobilności wypracowane dla Oslo i Poznania
