Poznań

Inkluzywne przejście na mobilność elektryczną (ITEM)   

Rozwój elektromobilności dostarcza europejskim miastom pozytywnych skutków środowiskowych i ekonomicznych. Szereg programów badawczych dotyczy więc „społecznej akceptacji" oraz „społecznej gotowości" do akceptacji technologii. Jednak czy ścieżka wiodąca ku elektromobilności jest tylko jedna? I czy nie ma na niej pułapek, skutków ubocznych i ryzyka, że część z nas niekoniecznie będzie mogła uczestniczyć w dokonującej się zmianie?

W projekcie badawczym ITEM zgłębiamy ten problem przede wszystkim z dwóch perspektyw,  gospodarstw domowych oraz polityki miejskiej, uwzględniając też punkt widzenia innych podmiotów zaangażowanych w rozwój elektromobilności w czterech miastach: Poznaniu, Utrechcie, Oslo oraz Bristolu.

Po pierwsze, analizujemy zatem różnice inierówności dotyczące tego, na ile różnego typu gospodarstwa będą czerpać korzyści (lub ponosić straty?) z elektromobilnej transformacji. Potrzeby i możliwości codziennego przemieszczania (np. dostęp do sprawnego transportu publicznego) są już obecnie bardzo zróżnicowane, podobnie jak skutki istniejącego systemu realizowania mobilności (np. zanieczyszczenie powietrza i hałas). Jak wpłynie na nie elektromobilność? I w jakim stopniu mieszkańcy czterech europejskich miast mają możliwość wziąć udział w kształtowaniu elektromobilnej transformacji?

Po drugie, analizujemy pod kątem sprawiedliwości społecznej i inkluzywności miejską politykę i możliwe scenariusze rozwoju elektromobilności, wspólnie z lokalnymi decydentami i urzędnikami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w rozwój miejskiej mobilniości.

 

Projekt opiera się na założeniu, że tylko dzięki kompleksowemu podejściu do zagadnienia sprawiedliwości społecznej można przeciwdziałać wykluczaniu poszczególnych grup społecznych i miejsc geograficznych z rozwoju elektromobilności. Takie zintegrowane podejście, naszym zdaniem, pozwoli uniknąć pojawiającym się sprzecznościom w kierunkach rozwoju transportu. Na przykład w Norwegii odkryto, że polityka rozwoju elektromobilności promująca prywatne auta elektryczne może być sprzeczna z celami miejskiej politykami rozwoju transportu publicznego, jakimi są: podniesienie długości życia, poprawa zdrowia publicznego i bezpieczeństwa poprzez odejście od transportu prywatnego. Z kolei w Wielkiej Brytanii, rozdającej hojne granty na rozwój domowych stacji ładowania, dyskutuje się nad tym, kto jest w stanie z nich skorzystać, ale również nad tym, jaki wpływ na decyzje o sposobie budowania stacji mają mieszkańcy i czyje potrzeby, zwyczaje i możliwości niekoniecznie są uwzględnione w tego typu programach. Innym ciekawym zagadnieniem jest wpływ elektromobilnej transformacji na import używanych aut z Zachodu do krajów takich jak Polska.

 

Dzięki ścisłej współpracy z twórcami polityk oraz dostarczycielami usług mobilności, projekt podda analizie różne środki transportu, indywidualne i współdzielone, pod kątem trzech wymiarów sprawiedliwości społecznej: dystrybutywnej, proceduralnej oraz uznania, oraz porówna proces rozwoju elektromobilności w Oslo, Utrechcie, Bristolu i Poznaniu. Celem projektu jest wprowadzenie zmiany w politykach oraz usługach elektromobilności w przestrzeni miejskiej, ich implementacji i realizacji, po to, aby ścieżki rozwoju elektromobilności były nie tylko krótsze, ale też bardziej sprawiedliwe.

 

​​Projekt ITEM ma na celu:

  • pogłębić wśród twórców polityk oraz dostawców usług zrozumienie postaw i praktyk dotyczących elektromobilności na poziomie gospodarstw domowych, zwłaszcza w czterech badanych miastach
  • ustalić wpływ rozwoju elektromobilności na praktyki mobilności i codzienną aktywność mieszkańców miast.
  • stworzyć przestrzeń dla uzupełnienia polityki rozwoju elektromobilności o potrzeby rzadziej uwzględnianych grup i obszarów
  • wzmocnić oraz poszerzyć sieć aktorów zaangażowanych w tworzenie polityki rozwoju elektromobilności oraz zarządzanie tym obszarem w badanych miastach.
  • udostępnić  narzędzie do tworzenia scenariuszy rozwoju elektromobilności wypracowane dla Oslo i Poznania

Poznań - miasto położone nad rzeką Wartą, u ujścia Cybiny będące siedzibą władz województwa wielkopolskiego i powiatu poznańskiego. Jest piątym pod względem liczby mieszkańców miastem w Polsce. Zajmuje powierzchnie 261,91 km2  a zamieszkuje je ok. 533 830 mieszkańców przy gęstości zaludnienia wynoszącej ok. 2038,2 os./km² .

W 2019 r. liczba wszystkich pojazdów zarejestrowanych w Poznaniu wyniosła 516,6 tys.

Jaki udział mają dziś auta z  napędem elektrycznym ?

W stolicy Wielkopolski na dzień 10 września 2021 r. zarejestrowano 862 pojazdów z napędem elektrycznym

Dla szerszej perspektywy, z najnowszych informacji opracowanych na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów wynika, że pod koniec kwietnia 2021 r.  w Polsce zarejestrowanych było 25 438 aut o niekonwencjonalnym napędzie, z czego  11 761  stanowiły samochody elektryczne a 13 677 hybrydy plug-in.

Oprócz wymienionych pojazdów, w Poznaniu dostępne są publiczne wypożyczalnie skuterów, rowerów i hulajnóg elektrycznych, przykładowy koszt wynajmu sprzętu kształtuje się następująco:

  • Wynajem elektrycznego skutera miejskiego - 2,50 zł opłaty startowej, 0,69 zł za każdą minutę jazdy.
  • Wynajem elektrycznej hulajnogi miejskiej - 2,50 zł opłaty startowej, 0,59 zł za każdą minutę jazdy.
  • Wynajem elektrycznego roweru miejskiego - 1 zł za 30 min jazdy.

 

strategia

 

Poznań od 2020 r. posiada strategię rozwoju elektro-mobilności, jej horyzont czasowy określono do 2035 r. Zakres strategii obejmuje, poza diagnozą stanu istniejącego systemu komunikacyjnego, energetycznego i jakości powietrza, określenie głównych celów i priorytetów rozwojowych wdrażania elektro-mobilności w Mieście Poznaniu. Samochody z napędem elektrycznym są w Poznaniu mile widziane. Na części ulic mogą korzystać z bus-pasów, a w strefie postoju płatnego parkują bez opłat.

 

„Samochody elektryczne są zwolnione z opłat parkingowych, co wynika z ustawy o elektro-mobilności i paliwach alternatywnych z 11.01.2018 r.”

 

Ustawa o elektro-mobilności i paliwach alternatywnych z dnia 11 stycznia 2018 r. nałożyła na poszczególne jednostki samorządu terytorialnego różnego rodzaju zobowiązania, m.in. wymóg, aby udział pojazdów elektrycznych we flocie użytkowanych pojazdów od dnia 1 stycznia 2022 roku wynosił co najmniej 10%.

Na terenie Miasta Poznania, zgodnie z zapisami Ustawy o elektro - mobilności i paliwach alternatywnych, powinno znajdować się min. 210 punktów do ładowania do 31 grudnia 2020 r.

Opierając  się  o  dane  udostępniane  przez  Urząd  Dozoru Technicznego ,według  stanu  na  dzień  01.09.2021  r., w Poznaniu  funkcjonuje 37 ogólnodostępnych  stacji  ładowania  pojazdów  elektrycznych,  co  przekłada  się  na  68 punktów/stanowisk ładowania.